Skarbnicy gotowi do merytorycznej debaty o finansach samorządu
W dniach 12−13 marca 2024 r. odbył się VI Krajowy Kongres Forów Skarbników. Podczas tego najważniejszego wydarzenia dla skarbników JST oprócz dyskusji i paneli eksperckich toczyła się debata nad koniecznymi zmianami dotyczącymi systemu finansowania samorządów. W Kongresie, organizowanym przez Fundację Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego oraz działającą przy niej Krajową Radę Forów Skarbników JST, wzięło udział ponad 600 osób.
VI Krajowy Kongres Forów Skarbników
− Podstawowym założeniem reformy dochodów JST jest odejście od nieprzewidywalności finansów publicznych. Dochody samorządów będą uniezależnione od wszelkich zmian podatkowych, w tym związanych z kwotą wolną od podatku – mówiła Hanna Majszczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Podkreśliła również, że podstawowym założeniem projektowanej przez rząd reformy jest zwiększenie stabilności dochodów JST oraz odejście od nieprzewidywalności finansów publicznych, czyli jednorazowego zasilania samorządów pod koniec każdego roku.
Zróżnicowana sytuacja i samoocena JST
To właśnie na brak przewidywalności dochodów najczęściej skarżyli się skarbnicy. Podczas Kongresu przedstawiono pierwsze wnioski z badania „Sytuacja finansowa samorządów w opinii ich Skarbników”. Na przygotowaną przez FRDL ankietę odpowiedziało dotychczas niemal 70 proc. samorządów. W porównaniu do poprzedniej ankiety z 2018 r., w której tylko 25 proc. skarbników uznało małą wydajność dochodów jako główne zagrożenie dla stabilności budżetów, obecnie problem ten dotyczył aż 75 proc. gmin i powiatów.
Zróżnicowana była natomiast samoocena kondycji finansowej tych jednostek. Połowa ankietowanych skarbników aktualną kondycję ich jednostki ocenia jako dobrą i bardzo dobrą. W opinii ok. 40 proc. z nich a w ostatnich latach nastąpiła poprawa kondycji JST, w której pracują. Jednocześnie również 40 proc. ankietowanych wskazało, że kondycja finansowa ich samorządów się pogorszyła. Najwięcej takich wskazań zebrano od przedstawicieli gmin miejskich (ok. 65 proc.) i miast na prawach powiatu (75 proc.).
Pieniądze trzeba dobrze wykorzystać
W ramach sesji plenarnych goście Kongresu mogli wysłuchać wystąpienia m.in. Mariana Banasia, prezesa Najwyższej Izby Kontroli. − Czy są to pieniądze wydawane przez rząd, czy samorząd, to są to nasze wspólne pieniądze i trzeba je jak najlepiej wykorzystać − zwracał uwagę w swojej prelekcji. Dodał, że zgodnie z danymi z przeprowadzonych kontroli dotacje z budżetu państwa przekazywano samorządom w sposób nietransparentny i uznaniowy.
VI Krajowy Kongres Forów Skarbników
Okrągły Stół i sprawy kluczowe dla samorządów
Drugiego dnia Kongresu Skarbników dyskutowano m.in. na temat finansowania oświaty i dotowania placówek niepublicznych. Tematem debaty były też standardy finansowania zadań własnych i zleconych oraz kształtowanie dochodów samorządów. Wnioski z dyskusji omówiono podczas tzw. Okrągłego Stołu z udziałem skarbników, ekspertów i parlamentarzystów. − Wzrost dochodów własnych jest krytycznie ważny, bez tego trudno mówić o niezależności samorządu − mówił senator Zygmunt Frankiewicz. Apelował również o to, aby samorządowcy nie ustawali w zgłaszaniu uwag i propozycji oraz aktywnie zabiegali o konieczne zmiany systemowe. − Jeżeli chcemy budować silny samorząd, nie można mu odbierać kompetencji − mówił.
Nad zebranymi podczas Kongresu postulatami, pytaniami i wnioskami będzie pracować Krajowa Rada Forów Skarbników, aby stanowiły one wspólny merytoryczny głos środowiska samorządowych skarbników. Działająca przy Fundacji Rada reprezentuje blisko 1000 skarbników zrzeszonych w 14 regionalnych forach.
VI Krajowy Kongres Forów Skarbników
Finanse publiczne pod lupą
Na Kongresie nie zabrakło też wielu innych, ważnych tematów z zakresu finansów publicznych. Poruszano m.in. kwestie dotyczące praktycznych aspektów rozliczeń podatku VAT w gminie, potrzeby odbiurokratyzowania pracy Skarbnika czy egzekucji podatków. Kongres wsparły patronatem liczne instytucje, firmy i media.
Szczegółowe relacje na stronach: www.frdl.org.pl oraz www.kongresskarbnikow.pl.
Źródło informacji i zdjęcia: materiały prasowe
Dodaj komentarz