Rynek dóbr luksusowych w Polsce wyprzedził inflację
Pomimo spadku wysokości dochodów najbogatszych Polaków wartość rynku dóbr luksusowych w Polsce rośnie. W ub.r. wzrosła ona o 12,2 proc. r/r, osiągając 42,4 mld zł, przy inflacji na poziomie 11,4 proc. – wynika z raportu KPMG „Rynek dóbr luksusowych w Polsce. Nowe wymiary luksusu”. Największym segmentem, którego wartość osiągnęła 25 mld zł, pozostają samochody premium i luksusowe (wzrost o 7,1 proc. r/r). Największy wzrost r/r (o 23,8 proc.) odnotował sektor luksusowych hoteli i spa, z wartością na poziomie 5,8 mld zł. W 2023 r. Polska odpowiadała za blisko jedną trzecią wartości sprzedaży dóbr luksusowych w Europie Środkowo-Wschodniej.
Rynek dóbr luksusowych kształtują możliwości nabywców. Na potrzeby raportu spośród osób, które przekraczają drugi próg podatkowy, wyróżniono następujące grupy: zamożni, czyli osoby o dochodach brutto powyżej 20 tys. zł brutto miesięcznie, bogaci, zarabiający powyżej 50 tys. zł brutto miesięcznie, oraz bardzo bogaci, których miesięczne zarobki przekraczają 83,3 tys. zł brutto, co oznacza, że ich roczny dochód brutto przekracza 1 mln zł.
Spadły dochody najbogatszych Polaków
W Polsce w 2022 r. liczba osób przekraczających drugi próg podatkowy, czyli takich, których dochody były równe lub wyższe niż 120 tys. zł brutto, w skali roku zwiększyła się o 51 proc. i wyniosła 1,5 mln. Ich zarobki osiągnęły wartość niemalże 376 mld zł[1], co stanowi wzrost o 9,6 proc. r/r. Chociaż łączne zarobki osób przekraczających drugi próg podatkowy w 2022 r. w Polsce zwiększyły się, to nieco zmniejszyły się dochody grupy sklasyfikowanej na potrzeby raportu jako osoby zamożne, czyli zarabiającej przynajmniej 20 tys. zł brutto miesięcznie. Takie dochody osiągnęło 441 tys. osób, co oznacza wzrost aż o 37,7 proc. r/r. Łącznie zarobili oni niemalże 220 mld zł (-0,2 proc. r/r). Osoby z tej grupy zarabiały w 2022 r. średnio 41,4 tys. zł miesięcznie.
Kolejną istotną grupą docelową dla producentów dóbr luksusowych są bogaci nabywcy, na potrzeby raportu definiowani jako osoby z zarobkami powyżej 50 tys. zł brutto miesięcznie. W 2022 r. w Polsce takich osób było nieco ponad 83,6 tys. (wzrost o 1 proc.) r/r, ale ich łączne dochody zmniejszyły się o 12,7 proc. − do niespełna 114 mld zł. Najważniejszą grupą docelową dla firm z branży dóbr luksusowych pozostają osoby bardzo bogate, z zarobkami powyżej 1 mln złotych brutto rocznie. Grupa ta zmniejszyła się w 2022 r. o 4,6 proc. − do niecałych 35 tys. osób. Ich zarobki były niższe o 15,6 proc. w porównaniu z 2021 r., osiągając wysokość 79 mld zł.
Nieustanny wzrost liczby zamożnych
W każdej z opisywanych grup obniżyły się średnie miesięczne dochody brutto. Osoby zamożne zarabiały średnio 41,4 tys. zł (-28 proc. r/r), bogate − 113,3 tys. zł (-14 proc. r/r), a bardzo bogate − 187,2 tys. zł (-11 proc. r/r).
− Obserwujemy nieustanny wzrost liczby osób zamożnych w Polsce. Trend ten utrzymuje się nieprzerwanie od wielu lat. Co ciekawe, pomimo podwyższenia progu podatkowego wzrosła liczba osób zarabiających ponad 120 tys. zł rocznie. Ten wzrost można wytłumaczyć m.in. wysoką inflacją i pokaźnymi podwyżkami płac. Dodatkowo napływ do Polski dobrze zarabiających obywateli Ukrainy, zatrudnionych w międzynarodowych korporacjach, również mógł przyczynić się do wspomnianego wzrostu. Warto odnotować spore zmniejszenie liczby osób, które w poprzednich latach opodatkowywały swoje dochody z działalności gospodarczej podatkiem liniowym w wysokości 19 proc. Można domyślać się, że nowe, atrakcyjne warunki rozliczania dochodów na zasadach ogólnych, takie jak wyższy próg podatkowy, znacząca kwota wolna od podatku czy możliwości korzystania ze wspólnych rozliczeń i ulg podatkowych, spowodowały zmianę sposobu opodatkowania właśnie na zasady ogólne. Ten trend może też dotyczyć osób, które dotychczas korzystały z opodatkowania tzw. ryczałtem ewidencjonowanym − mówi Andrzej Marczak, partner, szef zespołu ds. PIT w KPMG w Polsce.
90 tys. Polaków z majątkiem netto przekraczającym 1 mln dolarów amerykańskich
Na koniec 2022 r. w Polsce mieszkało niespełna 90 tys. osób, które można określić mianem High Net Worth Individuals, czyli takich, których majątek liczony w aktywach netto wyniósł co najmniej 1 mln dolarów amerykańskich. Oznacza to spadek liczby takich osób w porównaniu z 2021 r. o prawie 10,5 tys., czyli o ok. 10 proc., i powrót do poziomu odnotowanego w 2020 r. Wśród 19 wybranych państw europejskich Polska w bezwzględnej liczbie HNWI wyprzedziła w 2022 r. jedynie Grecję i Czechy.
− Spadek liczby najbogatszych Polaków, zaliczanych do kategorii HNWI, wpisuje się w globalny trend i może być spowodowany aprecjacją dolara amerykańskiego w stosunku do złotego. Co ciekawe – także zgodnie ze światowymi tendencjami – o prawie 2 proc. r/r zwiększyła się liczebność najbardziej zamożnej podgrupy w ramach tej kategorii, czyli osób, których aktywa netto opiewają na więcej niż 50 mln dol. Po raz kolejny dowiedziono tezy, że najbogatsi bogacą się najszybciej – dodaje Andrzej Marczak.
Potencjał drzemiący w majątku Polaków
Ponadto najnowsze dane NBP wskazują, że realna wartość majątku Polaków w 2023 r., podobnie jak w roku poprzednim, spadła z powodu wysokiej inflacji – na koniec badanego okresu wyniosła ona 2 256 mld zł. Główną częścią zobowiązań Polaków niezmiennie były długoterminowe kredyty i pożyczki, których wartość wyniosła ponad 749 mld zł, co stanowiło 91,7 proc. całkowitego zadłużenia. Nie uległa znaczącym zmianom struktura aktywów gospodarstw domowych Polaków. Zdecydowanie największą ich część obejmują depozyty, które na koniec 2023 r. były warte 1 239 mld zł i stanowiły blisko 40 proc. aktywów. Ich stan w porównaniu z rokiem poprzednim powiększył się o 11,5 proc.
− Łączna kwota depozytów i gotówki będących w posiadaniu Polaków jest bliska kapitalizacji wszystkich spółek notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Jest to potencjał drzemiący w majątku Polaków i może być skierowany na inwestycje, które powinny go uchronić przed utratą wartości z powodu inflacji. A jak wynika z analizy KPMG, akcje spółek z sektora dóbr luksusowych zachowywały się jeszcze lepiej niż indeksy szerokiego rynku – komentuje Tomasz Wiśniewski, partner w Zespole Wycen w KPMG w Polsce.
Wszystkie segmenty rynku dóbr luksusowych odrobiły straty po pandemii
Całkowita wartość rynku dóbr luksusowych w Polsce wzrosła w 2023 r. o 12,2 proc. r/r, osiągając wartość 42,4 mld zł. Wszystkie analizowane w raporcie segmenty, tj. samochody, usługi hotelarskie i spa, odzież i akcesoria, nieruchomości, alkohole, kosmetyki i perfumy oraz biżuteria i zegarki, osiągnęły na koniec 2023 r. wartości wyższe niż przed pandemią.
Producentom samochodów premium i luksusowych przypadła w 2023 r. największa część rynku dóbr luksusowych w Polsce (59 proc.). Jego wartość wyniosła 25 mld zł, co stanowi wzrost o 7,1 proc. r/r. Nabywcy z Polski zarejestrowali o 22,2 tys. więcej samochodów z kategorii premium niż w poprzednim roku (wzrost o 23,2 proc. r/r). Pomimo niewielkiego udziału w rynku pod względem ilościowym (0,3 proc.) i wartościowym (1,4 proc.) samochody luksusowe również odnotowały wzrost sprzedaży − o 5,6 proc. r/r. Na polskim rynku samochodów premium i luksusowych rośnie zainteresowanie pojazdami z napędem elektrycznym. Ich udział w ogólnej sprzedaży w latach 2022−2023 wzrósł z 5 do 8,1 proc. Szczególnie w segmencie marek premium samochody elektryczne zyskiwały na popularności.
Rynek luksusowych obiektów hotelowych i spa po raz pierwszy zajął drugie miejsce pod względem wartości sprzedanych usług. W 2023 r. wzrosła ona o 23,8 proc. w porównaniu rocznym, osiągając 5,8 mld zł. Z kolei szacowana wartość rynku luksusowej odzieży i akcesoriów w Polsce w 2023 r. wyniosła 3,8 mld zł. Segment ten zanotował na krajowym rynku wzrost wartości o 573 mln zł w 2023 r. (o 17,7 proc. r/r). Niezmiennie pod względem wartości rynku luksusowej odzieży i akcesoriów dominują ubrania (62,8 proc.). Przy tym akcesoria i dodatki stanowią 20 proc., a obuwie − 17,2 proc. rynku.
Rośnie wartość rynku nieruchomości
Wartość rynku nieruchomości premium i luksusowych w Polsce stale rośnie, pomimo obecnego spowolnienia gospodarczego. W 2022 r. odnotowano wzrost na poziomie 9 proc. r/r, a prognozy na 2023 r. sugerują dalsze zwiększenie o 15 proc. r/r, co przekłada się na poziom 3,26 mld zł. Mimo że Warszawa pozostaje głównym ośrodkiem rynku nieruchomości premium i luksusowych, Trójmiasto zyskuje coraz większe znaczenie w tym obszarze. 27 proc. ofert luksusowych apartamentów koncentruje się właśnie tam, a najwyższą w 2023 r. cenę transakcyjną za mkw. mieszkania (66,1 tys. zł) odnotowano w Gdyni.
Niestabilność gospodarcza zwiększyła zainteresowanie nieruchomościami o podwyższonym standardzie, uznawanymi za skuteczny sposób na ochronę kapitału. Polacy coraz chętniej inwestują w takie nieruchomości zarówno w kraju, jak i za granicą, z Hiszpanią na czele. W 2022 r. zakupili tam ok. 3 tys. mieszkań (wzrost o 161 proc. r/r). Największym zainteresowaniem cieszą się wybrzeże Costa del Sol i Wyspy Kanaryjskie. Jednocześnie w ostatnich latach na popularności zyskuje też Portugalia.
Największą dynamikę wzrostu wartości w 2023 r. w porównaniu do roku poprzedniego wśród wybranych segmentów rynku dóbr luksusowych w Polsce odnotował sektor hotelarski i spa (23,8 proc.) oraz alkoholowy (20,5 proc.).
Prognozy na 2024 r. dla rynku dóbr luksusowych są optymistyczne. Przewiduje się bowiem wzrost o 21,1 proc. w porównaniu z poprzednim rokiem.
Spółki giełdowe marek premium na fali wznoszącej
Jako punkt odniesienia dla zachowania spółek giełdowych w badanych segmentach rynku dóbr luksusowych KPMG w Polsce posłużyło się indeksem S&P Global 1200, który agreguje indeksy akcji spółek notowanych na giełdach w ponad 30 krajach, obejmując ok. 70 proc. kapitalizacji światowego rynku akcji. Na koniec marca 2024 r. wartość akcji spółek uwzględnionych w tym indeksie wynosiła ponad 65 bln dol.
Chociaż rynek dóbr luksusowych nie jest całkowicie odporny na zawirowania gospodarcze i w ostatnim czasie wykazuje większą krótkoterminową zmienność, to po 3 latach trudności, takich jak pandemia, niestabilność geopolityczna w regionie oraz wysoka inflacja, pozostaje on silny w średnim okresie. W porównaniu do szerokiego rynku skuteczniej opiera się makroekonomicznym wyzwaniom. Potwierdza to również tezę, że w okresach gospodarczo-społecznej niepewności spółki z tego sektora radzą sobie znacznie lepiej niż ogół rynku dóbr konsumpcyjnych.
Trendy w konsumpcji dóbr luksusowych
Zmienia się także średnia kwota zakupów premium. I tak przeciętny konsument w 2023 r. wydał w Polsce 863,1 zł na dobra luksusowe, co stanowi wzrost w porównaniu do 547,62 zł wydanych w 2020 r. Przed pandemią wydatki te wynosiły średnio 602,4 zł.
Istotną rolę w rozwoju rynku dóbr luksusowych w 2023 r. odegrało spokojne podejście zamożnych konsumentów do trudności gospodarczych oraz ich powrót do aktywności, takich jak podróże, zakupy, praca i życie towarzyskie. Zamożni turyści ponownie zaczęli chętnie korzystać z usług gastronomicznych i hotelowych, co pobudziło rynek luksusowych usług w Polsce. Polski rynek dóbr luksusowych ożywili dodatkowo uchodźcy z Ukrainy, wśród których są także osoby majętne. Firmy obsługujące klasę średnią i osoby zamożne zatrudniały pracowników znających język ukraiński. Ponadto wydatki przyjeżdżających do Polski majętnych imigrantów pomogły złagodzić negatywne skutki wysokiej inflacji po podażowej stronie rynku.
Nowe formy sprzedaży
Trendem napędzającym rozwój rynku dóbr luksusowych było też ewoluujące podejście sprzedawców detalicznych, którzy przyjęli nowe formy sprzedaży, takie jak sklepy tymczasowe (ang. pop-up stores) i transakcje oparte na rozwiązaniach cyfrowych. Wykorzystanie wirtualnej rzeczywistości i sztucznej inteligencji w sprzedaży i marketingu dóbr luksusowych to odpowiedź na oczekiwania młodszego pokolenia. Zmiana pokoleniowa wśród nabywców niesie ze sobą konieczność dostosowania strategii firm do oczekiwań nowych pokoleń. Inkluzywność, dostępność i personalizacja oferty stają się kluczowe, aby sprostać różnorodnym preferencjom konsumentów.
− Firmy z branży dóbr luksusowych stają przed wyzwaniami, które wymagają analizy i adaptacji do zmieniających się tendencji rynkowych. Szczególnie istotny jest narastający trend „no logo” oraz kategoria tzw. dóbr opartych na doświadczeniach (ang. experience-based goods – przyp. red.). Samo posiadanie luksusowych przedmiotów może nie wystarczyć. Podróże, wydarzenia kulturalne i ekskluzywne spotkania zyskują na znaczeniu, pozwalając firmom oferującym dobra luksusowe na budowanie relacji z klientami w nowych obszarach. Wzrost zainteresowania konsumentów unikalnymi doświadczeniami i kolekcjonowaniem wyjątkowych emocji otwiera możliwości tworzenia innowacyjnych usług i produktów – komentuje Tomasz Wiśniewski.
- Na potrzeby porównawcze w raporcie przeliczono dane o dochodach podatników osiągniętych w 2021 r. według nowej skali podatkowej.
***
Raport „Rynek dóbr luksusowych w Polsce. Nowe wymiary luksusu” jest 14. edycją publikacji KPMG o rynku luksusu w Polsce. Na potrzeby raportu przyjęto, że dobrem luksusowym jest każde dobro opatrzone marką powszechnie uznawaną za luksusową na danym rynku lub takie, które ze względu na swoją specyfikę (unikalność, wysoką cenę itp.) nabiera luksusowego charakteru. W raporcie wykorzystano dane: Credit Suisse, Cenatorium, Euromonitor International, Głównego Urzędu Statystycznego, Ministerstwa Finansów, Narodowego Banku Polskiego, Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, S&P Global Market Intelligence.
Źródło informacji: KPMG
Dodaj komentarz