Menu
Menu

Nowe trendy w turystyce

W dobie globalizacji krajowe działania w turystyce muszą elastycznie dostosowywać się do oczekiwań turystów, koncentrując się na zrównoważonym rozwoju i autentycznych doświadczeniach. Samorządy podejmują szereg działań w tym kierunku, stawiając na digitalizację, zwiększając dostępność miejsc dla osób z niepełnosprawnościami i rozwijając promocję turystyki odpowiedzialnej. Ważne jest kontynuowanie tych działań, aby Polska pozostała atrakcyjnym kierunkiem turystycznym dla ludzi z całego świata – mówi Rafał Szczepkowski, koordynator ds. informacji i promocji w Unii Metropolii Polskich im. Pawła Adamowicza.

Rafał Szczepkowski

Rafał Szczepkowski, koordynator ds. informacji i promocji w Unii Metropolii Polskich

Po pandemii i długotrwałych lockdownach ludzie ze zdwojoną mocą wrócili do podróży. Czy w polskich miastach i wynikach turystyki przyjazdowej jest to odczuwalne?

Rafał Szczepkowski: W obliczu pandemii, która na pewien czas zahamowała ruch turystyczny, obecny powrót podróżujących z podwójną mocą stanowi punkt wyjścia do refleksji nad wpływem turystyki na miasta, szczególnie w kontekście działań samorządowych. Wzmożony ruch turystyczny w miastach staje się zauważalny, co z pewnością przekłada się na wyniki turystyki przyjazdowej. To zjawisko jest efektem chęci odzyskania utraconych możliwości podróżowania oraz potwierdzeniem, że turystyka nadal odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu życia miejskiego.

Najlepiej przytoczyć na poparcie tej tezy kilka faktów. Poprawę sytuacji na rynku turystycznym w Rzeszowie po pandemii i długotrwałych lockdownach można zauważyć chociażby poprzez wzrost obłożenia hoteli i innych miejsc noclegowych oraz większą frekwencję na imprezach kulturalnych. Centrum Rzeszowa ponownie tętni życiem, zwłaszcza w sezonie letnim, co widać po pełnych lokalach gastronomicznych na rzeszowskim rynku. Większy napływ turystów wpływa pozytywnie na lokalne przedsiębiorstwa, w tym branżę hotelarską, restauracyjną i sklepy turystyczne, które mogą wyjść z trudnego okresu pandemii dzięki większemu zainteresowaniu podróżowaniem. Wzrost obłożenia miejsc noclegowych w Rzeszowie i okolicach stał się również bardziej zauważalny po wybuchu wojny na Ukrainie.

Kraków, z 8,4 milionami odwiedzających w 2022 r., posiada duży potencjał dla kolejnych grup turystów. Świadczy o tym wzrost liczby odwiedzających zza granicy o 157 proc. i wzrost liczby turystów krajowych od czerwca do sierpnia 2023 r. o 5,9 proc. w porównaniu do danych za ten sam okres w 2022 r. Trzy kraje, z których w wysokim sezonie do Krakowa przyjechało najwięcej gości, to Niemcy, USA i Wielka Brytania. Podczas zeszłorocznych wakacji na ulicach Krakowa zauważalna była spora liczba odwiedzających z krajów arabskich – tylko ze Zjednoczonych Emiratów Arabskich do stolicy Małopolski przybyło o 111 proc. więcej gości niż w okresie czerwiec−sierpień 2022 r. Według wstępnych przewidywań całkowita liczba odwiedzających Kraków w 2023 r. sięgnęła 9,4 mln. Również lotnisko Kraków-Balice w 2023 r. pobiło swój rekord, zamykając ubiegły rok liczbą 9 404 611 obsłużonych pasażerów.

Z kolei Lublin doświadczył spadku ruchu turystycznego w 2020 r. o 32 proc., a następnie jeszcze większego − o 42 proc. w 2021 r. Jednak w 2022 r. odnotowano wzrost liczby turystów i odwiedzających pomimo trwającej wojny w Ukrainie. W porównaniu z 2019 r. wzrost wyniósł 21 proc., a w stosunku do 2021 r. liczba przyjezdnych wzrosła ponad dwukrotnie. W 2023 r. Lublin po raz pierwszy odwiedziło ponad milion osób, choć znaczący wzrost dotyczył głównie ruchu krajowego, a goście zagraniczni stanowili niewielki odsetek.

Na jakich filarach warto dziś opierać wizerunek miasta jako atrakcyjnej destynacji?

Rafał Szczepkowski: Wymaga to uwzględnienia kilku kluczowych aspektów. Unikalne dziedzictwo kulturowe, zrównoważony rozwój, innowacyjność oraz przyjazność dla turystów to podstawowe elementy, które przyciągają uwagę różnorodnych grup odwiedzających. I tak np. Rzeszów stawia na rozbudowaną infrastrukturę, innowacyjne rozwiązania oraz bogatą ofertę kulturalną i sportową, co przyciąga turystów poszukujących aktywnego wypoczynku. Lublin natomiast koncentruje się na zrównoważonym rozwoju, przyjaznej infrastrukturze turystycznej i innowacyjnych produktach, co sprawia, że miasto staje się atrakcyjnym celem podróży. Kraków, z bogatą historią i kulturą, promuje swoje festiwale, muzea, zabytki i wyjątkową kuchnię, przyciągając turystów z całego świata.

Z kolei Wrocław, zgodnie z Nową Kartą Lipską, skupia się na długoterminowych celach zrównoważonego rozwoju i korzyści dla społeczności lokalnej, co czyni go atrakcyjną destynacją dla turystów poszukujących autentycznych doświadczeń. Wszelkie realizowane działania powinny być zgodne z najnowszymi trendami turystycznymi oraz przyczyniać się do rozwoju lokalnej społeczności i ochrony środowiska naturalnego.

Czy turystyka tematyczna – kulinarna, medyczna, przemysłowa – to właściwy kierunek działań samorządowych w zakresie tworzenia oferty lokalnej z wykorzystaniem miejscowego potencjału?

Rafał Szczepkowski: Turystyka tematyczna, skupiająca się na różnych obszarach, jak kulinaria, opieka medyczna czy przemysł, staje się coraz istotniejszym celem dla samorządów. Miasta wykorzystują swoje unikalne cechy, aby przyciągnąć turystów z różnych zakątków Polski i zza granicy. Działania te mają na celu nie tylko promowanie atrakcji kulturowych i gastronomicznych, lecz także wspieranie rozwoju lokalnych przedsiębiorstw oraz kształtowanie charakteru i tożsamości regionu. Turystyka tematyczna staje się więc kluczowym elementem strategii rozwoju miejskiego, przyczyniając się do ożywienia gospodarczego i zrównoważonego rozwoju społeczności lokalnych.

Czy polskie samorządy mają dziś dobrych specjalistów ds. promocji, kreowania wizerunku i marketingu miejsc?

Rafał Szczepkowski: Wzrost świadomości wśród samorządów dotyczący znaczenia budowy marki regionów oraz potrzeby skupienia się na marketingu miejsc to istotny krok w rozwoju lokalnych społeczności. Coraz więcej miast i gmin w Polsce dostrzega potencjał swoich lokalnych atrakcji i aktywnie inwestuje w profesjonalne zespoły ds. marketingu, aby efektywnie promować swoje unikalne walory.

W ostatnich latach obserwujemy zwiększone zainteresowanie promowaniem turystyki lokalnej oraz kulturowego i przyrodniczego bogactwa regionów. Zarządzanie wizerunkiem miast wymaga zaangażowania wysoko wykwalifikowanych specjalistów ds. promocji oraz współpracy z agencjami marketingowymi, aby skutecznie wyeksponować atrakcje i przyciągnąć turystów oraz inwestorów. Pomimo ograniczonych zasobów finansowych coraz więcej samorządów podejmuje te wyzwania, aby wykorzystać potencjał swoich miejscowości, choćby poprzez kreatywne i innowacyjne działania promocyjne.

Jakie narzędzia marketingowe sprawdzają się najlepiej w promocji na miarę współczesnych potrzeb rynku?

Rafał Szczepkowski: Nowoczesne samorządy coraz mocniej akcentują znaczenie marketingu miejsc w kontekście rozwoju turystyki i atrakcyjności dla inwestorów. Korzystanie z różnorodnych narzędzi marketingowych, takich jak media społecznościowe, influencer marketing czy organizacja eventów, staje się nieodłącznym elementem skutecznej promocji miasta. Niemniej jednak fundamentem dalszego rozwoju turystyki pozostaje atrakcyjna oferta − bogactwo atrakcji, różnorodność wydarzeń oraz rozwinięta infrastruktura, które tworzą niepowtarzalne doświadczenia dla odwiedzających.

Warto zaznaczyć, że skuteczne wykorzystanie nowoczesnych technologii, systematyczne dostosowywanie strategii marketingowych do zmieniających się trendów oraz regularne monitorowanie wyników działań są kluczowe dla efektywnej promocji miejscowości. Współczesne podejście do marketingu miejsc obejmuje także głęboką analizę potrzeb rynku, ciągłe dopasowywanie oferty turystycznej do oczekiwań potencjalnych gości oraz nieustanne doskonalenie strategii promocyjnej na podstawie informacji zwrotnej od klientów. Ostatecznie zrównoważony rozwój turystyki wymaga mądrze wykorzystanych narzędzi marketingowych, profesjonalnego podejścia oraz ciągłego doskonalenia oferty.

Narzędzia i ich właściwe wykorzystanie to jedno, ale istotą rozwoju turystyki pozostaje oferta, którą promujemy. Czy ten fundament jest dziś solidny?

Rafał Szczepkowski: Fundament oferty turystycznej w Polsce jest solidny, ale wymaga dalszego rozwoju. Inwestycja w promocję, rozwój turystyki poza sezonem i poprawę jakości usług może przyczynić się do dalszego wzrostu popularności Polski jako kierunku turystycznego. Bogata oferta turystyczna kraju, obejmująca zarówno atrakcje naturalne, jak i kulturowe, stanowi solidną bazę do dalszego rozwoju sektora. Istnieje wiele możliwości budowania i udoskonalania oferty turystycznej, co stawia Polskę w korzystnej pozycji do pozyskiwania większej liczby turystów oraz promocji kraju jako atrakcyjnej destynacji turystycznej.

 

Jak polskie miasta wypadają w rywalizacji z europejskimi metropoliami pod względem atrakcyjności turystycznej?

Rafał Szczepkowski: Polskie miasta stanowią atrakcyjne destynacje turystyczne, oferując bogactwo atrakcji zarówno dla miłośników historii i architektury, jak i entuzjastów różnorodności kulturalnej. Ich innowacyjność, dbałość o dziedzictwo kulturowe oraz zrównoważony rozwój wyróżniają je na tle europejskich metropolii, przyciągając licznych turystów. Rzeszów, choć może nie cieszy się tak dużą międzynarodową rozpoznawalnością jak inne miasta, rozwija się dynamicznie. Przyciąga turystów swoimi unikalnymi cechami oraz bliskością atrakcji, takich jak Bieszczady czy Pieniny. Lublin natomiast kusi swoją kameralnością i możliwością zwiedzania większości atrakcji pieszo, co ułatwia eksplorację i zachęca osoby poszukujące spokojnego wypoczynku. W Krakowie, we współpracy z partnerami, podejmowane są liczne działania promujące polską kuchnię w prestiżowym Przewodniku Michelin, co podkreśla wysoką pozycję miasta jako atrakcyjnej destynacji turystycznej.

Dodatkowo miasta UMP, uznawane za jedne z najatrakcyjniejszych miejsc w Polsce, zdobywają liczne międzynarodowe wyróżnienia i uznanie. Potwierdzają to m.in. rankingi turystyczne i oceny prestiżowych magazynów. Na początku zeszłego roku magazyn ,,Architectural Digest” ocenił Kraków jako drugie najpiękniejsze miasto zimą w Europie. W październiku 2023 r. Kraków znalazł się na 3. miejscu w rankingu ,,Top 10 Best Places to Visit in Europe”. Warszawa również odniosła sukces w konkursach turystycznych. Została np. okrzyknięta European Best Destination 2023, pokonując m.in. takie europejskie metropolie, jak Ateny, Wiedeń i Praga.

W jakim stopniu turystyka realizowana w JST wpływa na gospodarkę kraju?

Rafał Szczepkowski: Turystyka stanowi istotną część gospodarki Polski, generując ok. 4,5 proc. PKB. Ten sektor nie tylko wpływa pozytywnie na wzrost gospodarczy, lecz także przyczynia się do rozwoju infrastruktury oraz poprawy jakości życia mieszkańców. Miasta Unii Metropolii Polskich, takie jak Rzeszów, Lublin, Kraków, Wrocław, Katowice, Poznań, Gdańsk, Warszawa, Łódź, Szczecin, Bydgoszcz i Białystok, odnoszą różnorodne korzyści wynikające z turystyki, ale wszystkie wciąż posiadają potencjał do dalszego rozwoju w tej dziedzinie. Dzięki turystom miasta stają się bardziej rozpoznawalne na arenie międzynarodowej, co przyciąga uwagę inwestorów, artystów oraz zwiększa ich konkurencyjność.

Turystyka przynosi korzyści finansowe, ale także promuje kulturę i dziedzictwo regionów, przyczyniając się do ich rozwoju i dobrobytu. Wydatki turystów na usługi, takie jak zakwaterowanie, wyżywienie, transport i rozrywka, stymulują lokalną gospodarkę i tworzą miejsca pracy. Podatki pobierane od działalności turystycznej zasilają natomiast budżet państwa i mogą być wykorzystywane na finansowanie różnych programów i usług publicznych. Turystyka może pomóc w promocji kraju na arenie międzynarodowej oraz przyciągnąć nowych turystów i inwestorów. Pozytywny wizerunek kraju sprzyja również eksportowi polskich produktów i usług.

W jakiej mierze krajowe działania w zakresie turystyki i promocji wpisują się w globalne trendy i oczekiwania turystów?

Rafał Szczepkowski: W dobie globalizacji krajowe działania w turystyce muszą elastycznie dostosowywać się do oczekiwań turystów, koncentrując się na zrównoważonym rozwoju i autentycznych doświadczeniach. Polska podejmuje szereg działań w tym kierunku, stawiając na digitalizację, zwiększając dostępność miejsc dla osób z niepełnosprawnościami i rozwijając promocję turystyki odpowiedzialnej. Ważne jest kontynuowanie tych działań, aby Polska pozostała atrakcyjnym kierunkiem turystycznym dla ludzi z całego świata.

Jakie kierunki w dziedzinie rozwoju turystyki warto wskazać jako przyszłościowe i możliwe do realizacji w polskich warunkach?

Rafał Szczepkowski: Współczesny przemysł turystyczny musi skupić się na prężnym i zrównoważonym rozwoju gospodarki, zorientowanym na człowieka. Przyszłościowe kierunki rozwoju turystyki w Polsce obejmują rozwój turystyki zrównoważonej, aktywnego wypoczynku, turystyki kulturowej oraz promocję lokalnych produktów i tradycji. Warto skoncentrować się na promocji unikalnych cech regionów i aktywnie angażować się w tworzenie atrakcji turystycznych, odpowiadając na oczekiwania turystów. Jednym z przykładów takich działań może być rozwój turystyki kulturowej oraz gastronomicznej poprzez organizację festiwali smaku i promocję lokalnych produktów. Turystyka eventowa, zwłaszcza organizacja różnorodnych wydarzeń kulturalnych i sportowych, także sprzyja przyciąganiu zarówno turystów zainteresowanych kulturą, jak i entuzjastów sportu.

Równolegle ważnym obszarem jest turystyka biznesowa, która może korzystać z potencjału ośrodków gospodarczych, przyciągając konferencje, targi i spotkania biznesowe. Warto również wziąć pod uwagę globalne trendy, takie jak rosnące zainteresowanie turystów doświadczeniami, ekologią i zrównoważonym rozwojem. Destynacje turystyczne, które podejmują działania na rzecz ochrony środowiska i wspierają lokalne społeczności, cieszą się coraz większą popularnością. Zrównoważona turystyka staje się kluczowym elementem w kształtowaniu wizerunku kraju jako atrakcyjnego miejsca podróży.

Zdjęcie: archiwum prywatne Rafała Szczepkowskiego

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany.

Ta strona używa plików Cookies. Dowiedz się więcej o celu ich używania i możliwości zmiany ustawień Cookies w przeglądarce. czytaj więcej ROZUMIEM