Nowy rząd, nowa polityka energetyczna
W dniach 18 i 19 kwietnia 2024 r. w The Westin Warsaw Hotel odbędzie się 39. EUROPOWER & 9. OZE POWER – konferencja, która odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości sektora energetycznego w Polsce oraz regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Jako najważniejsza konferencja energetyczna w kraju, EuroPOWER & OZE POWER ma misję tworzenia przestrzeni dla wymiany wiedzy i doświadczeń, które wspierają rozwój i innowacje w sektorze.
Program wydarzenia ściśle wiąże się z aktualną sytuacją ekonomiczno-polityczną, co pozwala skupić się na najistotniejszych aspektach i wyzwaniach stojących przed branżą energetyczną.
Polityka energetyczna Polski do 2040 r.
Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. (PEP2040) stanowi kluczowy dokument określający kierunki rozwoju polskiego sektora energetycznego w nadchodzących dwóch dekadach. Została przyjęta przez Radę Ministrów w lutym 2021 r. Tym samym wyznaczyła ramy transformacji energetycznej Polski. PEP2040 ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, konkurencyjności gospodarki, efektywności energetycznej oraz minimalizacji wpływu sektora energetycznego na środowisko, przy jednoczesnym optymalnym wykorzystaniu własnych zasobów energetycznych.
PEP2040 opiera się na 3 filarach: sprawiedliwej transformacji, zeroemisyjnym systemie energetycznym i dobrej jakości powietrza. W ramach tych założeń określono 8 celów szczegółowych. Należą do nich: optymalne wykorzystanie własnych surowców energetycznych, rozbudowa infrastruktury wytwórczej i sieciowej energii elektrycznej, dywersyfikacja dostaw i rozbudowa infrastruktury sieciowej oraz rozwój: rynków energii, odnawialnych źródeł energii, ciepłownictwa i kogeneracji. W programie znalazło się też wdrożenie energetyki jądrowej oraz ogólna poprawa efektywności energetycznej gospodarki.
PEP2040 zakłada uruchomienie pierwszego bloku jądrowego o mocy 1–1,6 GW w 2033 r., z planem budowy łącznie 6 bloków do 2043 r. Energetyka jądrowa ma stać się stabilizatorem dla systemu energetycznego, w którym coraz większą rolę odgrywać będą źródła odnawialne. Strategia ciepłownictwa zakłada rozwój wysokosprawnej kogeneracji, uciepłownianie elektrowni oraz zwiększenie wykorzystania OZE i odpadów w ciepłownictwie systemowym. Celem jest osiągnięcie zero- lub niskoemisyjnego pokrycia wszystkich potrzeb cieplnych gospodarki do 2040 r. Przewiduje również szereg działań mających na celu dekarbonizację polskiej gospodarki, w tym rozwój inteligentnych sieci elektroenergetycznych, wdrożenie nowoczesnych technologii cyfrowych i większe wykorzystanie niskoemisyjnych źródeł energii. Polityka ta jest spójna z Europejskim Zielonym Ładem i dąży do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.
Transformacja energetyczna Polski, zgodnie z PEP2040, bez wątpienia będzie kapitałochłonna. Jednocześnie stanowi impuls rozwojowy dla gospodarki, dążąc do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, poprawy jakości powietrza i sprawiedliwej transformacji społeczno-gospodarczej.
Jak transformacja energetyczna powinna wspierać rozwój gospodarczy?
Transformacja energetyczna opiera się na przejściu od konwencjonalnych źródeł energii do odnawialnych źródeł energii (OZE). Ma kluczowe znaczenie dla wspierania zrównoważonego rozwoju gospodarczego. Wpływa ona na modernizację systemu energetycznego, wzrost bezpieczeństwa energetycznego oraz promowanie innowacji i tworzenie nowych miejsc pracy.
Inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE), takie jak morskie elektrownie wiatrowe, fotowoltaika czy technologie wodorowe, stymulują rozwój technologiczny i innowacje. To szansa na pobudzenie krajowego przemysłu i zaangażowanie w innowacyjne projekty energetyczne, a w efekcie wzrost konkurencyjności gospodarki. Transformacja energetyczna generuje nowe miejsca pracy. Dotyczy to zarówno sektora produkcji OZE, jak i w sektorów związanych z efektywnością energetyczną oraz modernizacją infrastruktury energetycznej. Ma to kluczowe znaczenie dla sprawiedliwej transformacji regionów górniczych i przemysłowych. Dywersyfikacja źródeł energii i zwiększenie udziału OZE w miksie energetycznym zmniejsza zależność od importowanych surowców energetycznych, wzmacniając bezpieczeństwo energetyczne kraju, a rozwój OZE i technologii wspierających, takich jak magazynowanie energii, zwiększa odporność systemu energetycznego na zakłócenia i kryzysy. To kluczowe dla stabilności gospodarczej.
Transformacja energetyczna przyczynia się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i poprawy jakości powietrza. Ma to pozytywny wpływ na zdrowie publiczne i środowisko. Jest to zgodne z globalnymi celami zrównoważonego rozwoju i Europejskim Zielonym Ładem. Wymaga ona znacznych inwestycji i stwarza szanse na rozwój nowych sektorów gospodarki, zwiększenie konkurencyjności oraz budowanie odpornego i zrównoważonego systemu energetycznego. Kluczem do sukcesu jest integracja polityk energetycznych, gospodarczych i środowiskowych, które wspólnie wspierają zrównoważony rozwój. To nie tylko konieczność w obliczu wyzwań klimatycznych. To także szansa na stymulowanie wzrostu gospodarczego, tworzenie innowacyjnych rozwiązań i zwiększanie bezpieczeństwa energetycznego.
Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO)
KPO ma na celu wzmocnienie polskiej gospodarki i zwiększenie jej odporności na kryzysy. Plan ten składa się z 56 inwestycji i 55 reform, z budżetem wynoszącym 59,8 mld euro. 25,27 mld euro stanowią dotacje, a 34,54 mld euro preferencyjne pożyczki. Znaczną część środków przeznaczono na cele klimatyczne (46,6 proc.) oraz transformację cyfrową (21,36 proc.).
W odpowiedzi na kryzys energetyczny wywołany agresją Rosji na Ukrainę w ramach KPO zainicjowano REPowerEU. Ma on na celu szybkie uniezależnienie Europy od rosyjskich paliw kopalnych do 2030 r. oraz przyspieszenie transformacji energetycznej w UE. Plan obejmuje 7 nowych reform i 10 inwestycji z alokacją finansową na rozwój OZE, efektywności energetycznej i zrównoważonego transportu. Zakłada znaczące inwestycje w zieloną, inteligentną mobilność, w tym rozwój transportu zeroemisyjnego i infrastruktury ładowania.
Działania te wspierają zieloną gospodarkę poprzez odnawialne źródła energii, ekologiczne ogrzewanie budynków i nowe technologie przyjazne środowisku. Mają przyczynić się do lepszej jakości powietrza i wzrostu efektywności energetycznej. Dzięki środkom z KPO Polska planuje także realizację szeregu inwestycji. Chodzi o budowę morskich farm wiatrowych, termomodernizację domów jednorodzinnych i rozwój zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej. Działania te mają celu kompleksową zieloną transformację miast. Środki te mają na celu nie tylko uniezależnienie energetyczne Polski, lecz także przyspieszenie jej rozwoju gospodarczego poprzez inwestycje w zieloną energię, mobilność i technologie. Da to szansę na zwiększenie konkurencyjności gospodarki, poprawę jakości życia obywateli oraz ochronę środowiska.
Co dalej po zamrożeniu cen prądu?
Po okresie zamrożenia cen prądu, obowiązującym do końca czerwca 2024 r., Polska stoi przed decyzją o przyszłych krokach w kwestii cen energii elektrycznej. Minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska zapowiedziała, że decyzje dotyczące cen prądu dla gospodarstw domowych w drugiej połowie 2024 r. zapadną w najbliższym kwartale. Wiele wskazuje na to, że od lipca ceny prądu mogą znacznie wzrosnąć. Budzi to obawy o gwałtowne podwyżki cen energii elektrycznej.
W obliczu tych zmian rząd planuje wprowadzenie kryterium dochodowego. Ma ono chronić najuboższe gospodarstwa domowe oraz potencjalnie rodziny wielodzietne przed skutkami wzrostu cen. Minister zapewnia, że w pracach nad rozwiązaniem rząd skupia się na ochronie tych, dla których wyższe rachunki za prąd stanowią duże wyzwanie.
Analitycy przewidują, że rachunki za energię elektryczną mogą wzrosnąć nawet o 80−90 zł miesięcznie dla przeciętnych gospodarstw domowych. Takie podwyżki mogą być szczególnie dotkliwe dla emerytów, rencistów oraz osób żyjących w ubóstwie energetycznym, które stanowią znaczący odsetek polskich gospodarstw domowych.
Rząd stoi przed trudnym zadaniem znalezienia równowagi między koniecznością dostosowania cen do realiów rynkowych a ochroną najbardziej wrażliwych segmentów społeczeństwa. Decyzje, które zapadną w najbliższych miesiącach, będą miały długofalowe skutki dla polskiej gospodarki i społeczeństwa.
Źródło informacji i grafika: materiały prasowe
Dodaj komentarz